بیری تاریك، لە هەر نەتەوە و كۆمەڵێكدا سەردەمێك باڵ دەكێشێت، رق و كینەی كۆنەپەرستی لە گیانی رۆشن فیكرەكاندا خاڵی دەكەنەوە، مێژووی كۆن و نوێی كوردستانیش خاڵی نیە لەتاوان و غەدری دەستە ڕەشەكانی جاهلیەت كە بەرامبەر روناكبیرو پێشكەوتوخوازەكانی سەردەمی خۆیان ئەنجامیان داوە.
لەخوارەوە لیستی ئەو شەهیدە رۆشنگەرانەی كورد بڵاودەكەینەوە كە لەچەند دەیەی كۆتاییدا لەلایەن تیرۆریستانی تاریكپەرستەوە تیرۆر كراون:

 

عه‌بدولخالق مه‌عروف
(١٩٣٥-١٩٨٥)
نووسەر و ڕووناکبیر و نیشتمانپەروەر: شەهید (عەبدولخالق مەعروف). بە خوێندنی ئایینی دەستی‌پێ‌کردوە، و لە خەباتی کوردایەتییش هەر زوو دەستبەکار بوە، و و بەوپەڕی توانا فیکری و ڕۆشنبیری و هونەریەکانی خۆیەوە لە خزمەتی شۆڕش و هەوڵی پێشخستنی کۆمەڵی کوردەواریدا بووە. کتێبی "ئادەمیزاد لە کۆمەڵی کوردەواریدا" یەكێکە لە کارەکانی، کە ئەم کتێبە ناڕەزایی خەڵکانێكی زۆری کۆنەپارێزی ورووژاند، و دوابەدوای دەرچونی دەستێکی تیرۆریستی چەپەڵ تێرۆری کرد.

 

 

عومەر تۆفیق
(١٩٤١-١٩٨٩)
مامۆستا (عومەر تۆفیق عەبدولرەحمان)، مامۆستای ماتماتیک بوو، و هەوڵی دەدا کاریگەریی وانە ئاینیەکان لەسەر مناڵان کەم بکاتەوە و لە بریی ئەوانە ئاشنایان بکات بە زانست و زانیاری. بە هۆی نوسین و هەڵوێستە ڕاشکاوەکانی سەبارەت بە خورافاتی ئایینی لە ئاستی کۆمەڵایەتیدا وەک کەسێکی دوور لە ئاین و سێکیولار ناسراوە. لە ئەنجامی ئەمانەدا لە لایەن تێرۆریستێکی سەر بە بزووتنەوەی ئیسلامیەوە، تێرۆر کرا.

 

 

 شەهید سلێمان حەسەن
(١٩٦٩-١٩٩٣)

ناوی تەواوی (سلێمان حاجی حەسەن)ـە, لە خولێكی فێربونی موزیك بە سەرپەرشتیی (م. هیوا مستەفا) تێكەڵی كاری هونەریی و موزیك بوە. بۆ پەرەپێدانی هونەرەكەی، زۆر خولیای بوە لە دوای تەواوكردنی قۆناغی ناوەندییەوە بچێتە پەیمانگای هونەرەجوانەكان، بەڵام بە هۆی بارودۆخی ئابوریی خێزانەكەیەوە، ئەو خەونەی نەهاتۆتەدیی. هەروەها ئەندامی حزبی شیوعیی بو. خاوەن كەسێتییەكی رۆشنبیر و رۆشنگەر و بیركراوە بو، بەردەوام گفتوگۆی فیكریی و مەعریفیی دەكرد، بە تایبەت سەبارەت بە ئەقڵانییەت و كرانەوە و ئازادیی ویژدان و باوەڕ، بۆیە لایەنێكی ئیسلامی سیاسیی فتوای تێرۆركردنی دەدات و، شەوی ۱۹۹۳/۷/۱۷ لەبەردەم مزگەوتی (نەوڕەسیی) لە رانیە تێرۆركرا و، بوە قوربانیی بەرگریكردنی لە هونەر و كەلتور و موزیك و جوانییەكانی ژیان، دژی داخران و تاریكیی و مەرگدۆستیی. هونەرمەندی جوانەمەرگ، شەهیدی دەستی غەدر و تاریكاندنە، بە داخەوە دوای تێرۆركردنیشی وەك پێویست یادی نەكراوەتەوە و ئاوڕ لە هزر و بەخششەكانی نەدراوەتەوە.

 

 

مەلا جەمیل ڕۆژبەیانی
(١٩١٣-٢٠٠١)
نووسەر و توێژەر و مێژوونووسی کورد: مەلا (محەمەدجەمیل بەندی، کوڕی مەلا ئەحمەد) ی ڕۆژبەیانی. خوێندنی ئایینیی خوێندوە، و چالاکیی سیاسی و نیشتمانییشی هەبوە، و پاشان خۆی تەرخان کردوە بۆ وەرگێڕان و توێژینەوەی مێژوویی و زمانی و بایەخدان بە مێژوو و کەلەپووری کورد. و زیاتر لە (٢٠) کتێب و نامیلکەی پێشکەشی کتێبخانەی کوردی کردوە. هەتا دەستێکی نەناسراوی ژێر سایەی حکومەتی بەعس تێرۆری کرد.

 

 

فەرهاد فەرەج
(١٩٦٦-١٩٩٩)
نووسه‌ر و ڕوناکبیر و چالاکیوانی سیاسیی چەپگەر (فەرهاد فەرەج ئەمین). خولیای دۆزینەوەی هۆکارەکان و ڕێگاکانی چارەسەرکردن و بنەبڕکردنی هەژاری و چەوسانەوە بوو، و لەم ڕێگایەدا بە ئەدەبیاتی  گرووپە چەپە نهێنیەکانی کوردستانی سەردەمی خۆی ئاشنا بوە و و لە خەباتی ئەو گرووپانەدا دژی ڕژێمی بەعس بەشداریی کردوە. دواتریش گرووپی (یەکێتی کرێکارانی کۆمۆنیست)ی بنیات نا. هەتا لە لایەن دو تیرۆریستی ئیسلامیەوە بە دەمانچەی بێ‌دەنگ تیرۆر کرا.

 

 

مەلا عەبدوڕەحمان گەناوی
(١٩٣٩-١٩٩٤).
مەلایەكی كوردپەروەر و دڵسۆزی گەل و نیشتمانەكەی بو، مینبەرەکەی خستبوە خزمەتی ئایین و نیشتمانەوە و تەرخانی کردبوو بۆ حەق‌بێژی و ڕیسواكردنی زۆرداران و تاوانبارانی كارەساتی ئەنفال و كاولكەرانی كوردستان، و بۆ پشتیوانی‌كردن لە كێشەی ڕەوای گەلی كورد، بەبێ سڵكردن و لە ڕژێمی عێراق و هەرەشەی تەكفیری و تێرۆریستەكان. لەناو میحرابی مزگەوتی عومەری کوڕی خەتاب لە هەولێر، تێرۆریستان بە تەور لێیان دا و گیانی سپارد.

 

 

ڕەئووف زوهدی
(١٩٢٣-١٩٩٠)
مامۆستا و نووسەری کوردی شاری سلێمانی (رەئوف محەمەد زوهدی). شۆڕشگێڕ و بەرهەڵستکاری ستەم و خولیاداری یەکسانی و هاوکاری چینی جوتیاران بوو. كتێبی "بۆ لە هەقە كەوتنە تەقە؟"ی نووسی چونکە فێرکاریەکانی ئەم گروپە دژی ستەم بوون. هەر بۆیە ئاسایشی ڕژێم و دەسەڵاتی دەرەبەگ لە بۆسەدا بوون بۆی، هەتا هەر لەناو شاری سلێمانی غافڵ‌کوژ کرا.

 

 

شاپوور و قابیل
 (شاپوورعەبدولقادر)، و (قابیل عادل)، دوو ئەندامی بەرزی حیزبی کۆمونیستی کرێکاری و چالاکیوانی خەباتی چینایەتی و یەکسانی و مافی کرێکاران و خەڵکی زەحمەتکێش و بێبەش و ئاوارە و بێ‌لانە. لە دوای ٨ ی مارسی ساڵی ١٩٩٨ لە شاری هەولێر و پێداگریی بەرەی یەکسانی‌خوازی ژنان؛ ئیسلامیەکان و مەلاکان کەوتنە هێرش بۆ سەر ئەو بەرەیە. هەتا ڕۆژی ١٨/ ٤ / ١٩٩٨ لە لایەن چەند تیرۆریستێکەوە هێرش کرایە سەریان لە بارەگای یەکێتیی بێکارانی کوردستان لە هەولێر و تیرۆریان کردن.

 

 

عەلی بۆسکانی
سەرمایەدار و خێرخواز و کەسایەتیی نیشتمانیی و پێشكەوتنخواز و ڕوناکبیری شاری سلێمانی. كۆمەكی چەندین ڕۆشنبیر ‌و بنەماڵەی شەهید ‌و زیندانی سیاسیی كردوە، ‌و چەندان كاری خزمەتگوزاریی كردوە، و ڕۆڵی له‌ جووڵانه‌وه‌ ڕۆشنبیری و كۆمه‌ڵایه‌تیه‌كانی شاری سلێمانیدا هه‌بوه‌، و هەمیشە پاڵپشتی ڕۆژنامه‌نوسان و نووسه‌ران و خوێندكاران بوه. نزیکەی ٢٢ کتێبی لەسەر ئەرکی خۆی بە چاپ گەیاندوە. ڕۆژی ٢٩ / ٩ / ١٩٩٣ له ‌لایه‌ن كه‌سانێكی نەناسراوەوە تیرۆر كرا.

 

 

حاکم شێرزاد
پێشمەرگە و ئەندامی یەکێتیی نیشتمانی. 21 ی تشرینی دووه‌می 1994 له‌ هه‌ولێر شه‌هید کرا.

 

 

شاکر فەتاح
(١٩١٤-١٩٨٨)
ئەدیب و نووسەر و وەرگێڕ و کارگێڕی سەرکەوتو و تێکۆشەر. لە یەکێتیی نوسەرانی کورددا جێگری سەرۆک بوە، و ئەندامی (کۆڕی زانیاری کورد)یش بوە. تا دوای ئەوەی لە کۆڕێکدا داوای کرد کێشەی کورد چارەسەر بکرێت و و لەگەڵ شۆڕشگێڕانی کورددا وت‌ووێژ بکرێت، و بڕیاری بەڕەسمی‌کردنی زمانی کوردی کارا بکرێت، لەسەر ئەم هەڵوێستە بێ‌سەروشوێن کرا، هەتا ڕۆژی ٢٧ / ٦ / ١٩٨٨ شەهیدبوونی ڕاگەیەنرا.

 

 

سەلاح هەورامی
(-١٩٩٥)
نوسەر و مامۆستا لە بەشی كۆمەڵناسیی زانکۆی سەلاحەدین. ساڵی ١٩٩٥ لەسەر فیكر‌ و باوەڕی عەلمانی، لە کاتی شەڕی ناوخۆدا، تیرۆر كرا.

 

مستەفا سەيد عەلى بەرزنجى
(١٩٥٥-١٩٩٢)
(سەيد مستەفا سەيد عەلى بەرزنجى)، کە شوێنکەوتوانی بە "ئیمام" و " ئیمام مەهدی" ناوی دەبەن. ژمارەيەكى زۆر بابەت و كتێب و لێكۆڵينەوەى نوسيوە. کۆی "ئیلهام" ـەکانی لە کتێبێکدا بە ناوی "کلمات الله" تۆمار کراون، کە بڵاوبونەوەی هەراوهۆریای زۆری لەناو خەڵک و مەلاکان نایەوە، و قەدەغە کرا. لە کۆتاییدا خۆی و چوار کەس لە هاوڕێ نزیکەکانی شەوی (١-٢ / ١٠ / ١٩٩٢) تێرۆر دەکرێن.